Süs Bitkilerinde, Bitki Çoğaltma Teknikleri


Süs bitkilerine karşı çoğu zaman ilgi duyar ve nasıl kendi elimizle çoğaltabiliriz diye araştırmak yada bilen birinden bilgi almak isteriz. Bu bilgiyi merakı olan bir arkadaşımıza ya da bir fidanlık üretim yerine gider yetkili arkadaştan sorarak bilgi alırız.  Kimi süs bitkilerinin kopan dalını yada yaprağını kullanarak kimi zamanda tohumunu kullanarak yetiştirmeye çalışırız. 

Her Yerde Gördüğümüz Sukulent Süs Bitkilerini Pratik Olarak Nasıl Çoğaltabiliriz?
Öncelikle sukulent dediğimiz süs bitkileri, kaktüslerin dikensiz hallerine verilen isim olarak bilinir.  Sukulentlerimizi çoğaltmak için yaprakları diplerinden döndürerek koparmalıyız. 3-4 gün kuru kağıt havlu üzerinde bekleterek koparılan kısımların kurumasını sağlamalıyız.


Yaprakları, önceden hazırladığımız saksılı torflu toprağa ekmiyoruz, yaprakları saksıya yatırıp üzerine hafifçe bastırarak yerleştiriyoruz.  Her gün spreyle sulayıp toprak ıslanana kadar spreyleme yaparak köklenmelerini göreceksiniz. 

Sadece Yaprak Kullanarak Süs Bitkisinde Köklendirme, Çoğaltma Olur mu?
Evet, bazı süs bitkilerinin yapraklarını kullanarak onları çoğaltabiliriz. Menekşe, begonya, paşa kılıcı gibi evimizde yada misafirliklerde gördüğümüz bu bitkileri daha yakından tanımaya çalışalım. Öncelikle sağlıklı bir menekşe yaprağı seçmemiz ve sonrasında temiz bir bıçakla  sapından kesmemiz gerekir. Kestiğimiz yaprakları oda sıcaklığında bekleteceğimiz bir su bardağına sadece yaprak saplarının suyun içinde kalacak şekilde bekletmemiz gerekir.  Bu şeklide 2-3 hafta sonra yaprak saplarında köklenmelerinin olduğunu göreceksiniz.



Yada menekşe yapraklarını direkt küçük saksılı torflu toprağa saplayarak da köklendirme işlemini yapabilirsiniz, herhangi bir hormon kullanmanıza gerek kalmadan köklenmenin olduğunu göreceksiniz. 

Menekşe süs bitkisi gibi begonya süs bitkisi de aynı şekilde çoğaltılabilir. Bitkinin kök kısmındaki oluşan yeni kökleri ayırarak, yada tohumla da çoğaltma işlemi yapılabilir. Pratik anlamda baktığımızda yapraktan çoğaltma işlemi daha kolaydır. Tabi ki aldığımız yaprakları Mayıs-Haziran aylarında alarak bu işlemleri yapmamız en sağlıklısı. 

Başka Neler Yapabiliriz?
Çilek,  siyah ahududu, böğürtlen gibi bahçe bitkilerinde ise bir yaprak sapı ve üzerinde tek bir göz bulunan kısa bir dal parçasıyla çoğaltabiliriz. 

Benjamin süs bitkisinde ise; benjamin de birden fazla dal ve gövde varsa bunların bir tanesini gövdeye yakın bir noktadan kesiyoruz. Daha sonra köklenene kadar suda bekletiyoruz. Köklenen dalımızı yeni bir saksıya torflu toprağımıza dikeriz. 

Deve tabanı bitkimizde, bitkimizin uzun bir dalını enaz üzerinde üç boğum olacak şekilde keseriz,  sonrasında suda bekleterek köklenmesini sağlayabiliriz.  Kökler 10 cm uzayınca uygun saksı ve toprağa almamız gerekir. 



Kalanşo bitkimiz ; suda veya direkt toprakta çoğaltabiliyoruz.  Bir dalını kırıp suda bekleterek köklendirebilir yada tek bir yapraktan bile çoğaltabiliriz.  Yapraklar dikim öncesi 2-3 gün kuru havlu kağıtta beklettikten sonra toprağa dikilmelidir.  Fazla sulama yüzünden yaprak uçlarında yumuşama görürüz bu da köklerde çürüme var demektir.  Bu yüzden yapraktan yada kırdığımız daldan çoğaltma yaparken sulama sıklığını dikkat etmeliyiz. Yazları haftada ikiden fazla sulanmamalı. Ayrıca sardunya süs bitkisi de kalanşo bitkisi gibi aynı teknik ile hızlıca çoğaltabiliriz. Kırılan yada kestiğimiz dalın suda  köklendirilmesi ortalama 12 günde gerçekleşir. 


Evimizde saksılarımızda gördüğümüz bir başka süs bitkimizden  kupa çiçeği ve flamingo isimli bitkilerimiz. Bunların üretimi ise saksıda bitki dibinden çıkan yavru bitkilerin saksıdan ayırarak ayrı bir saksıya alarak çoğaltabiliyoruz.

Ayırma, yavruların huni oluşturarak ana bitkinin boyunun yarısına ulaştıkları zaman yapılabilir. Ayırma için en uygun zaman mart ve nisan aylarıdır. Tohum ile de üretebiliriz ancak pratik olan yolu her zaman seçmeliyiz.



Bahçemizde; biberiye, taflan, ortanca, şimşir, gül, lavanta, sarı çiçekli papatya gibi çok yıllık süs bitkilerimiz de  birçok süs bitkisi gibi dalı kesilerek direkt toprağa saplanarak pratik şekilde köklendirebiliyoruz.  Bu işlemleri budama yaparken ortaya çıkan dalları kullanarak da yapabiliriz. Bahçemizde bulunan süs bitkilerinden çoğaltmak için alacağımız çelik dediğimiz dalları alırken de dikkat etmemiz gereken hususlar var.

Çelik Alırken Nelere Dikkat Etmemiz Gerekir ?
  • Alacağımız çeliklerin (köklendirmek için kullanacağımız süs bitkisinin dalı) sağlıklı olmasına,
  • Çeliklerin ne çok genç ne de çok yaşlı dallar olmamasına dikkat edilmeli,
  • Hastalıklı dallardan çelik alınmamalı,
  • Aldığımız çeliklerde en az 3-4 sürgün gözü olmalıdır,
  • Çeliklerin iyi köklenmesi için en az bir kurşun kalem kalınlığında olmalıdır.


Peki Evimizde Yetiştirdiğimiz Tehlikeli Süs Bitkileri Olur Mu?

Pek çoğumuzun gördüğü yada görebileceği görkemli canlı bir süs bitkisi olan "difenbahya bitkisi" çok tehlikelidir. Özellikle yapraklarını çocukların koparıp ısırması ciddi nefes darlığına, el ve yüzlerde şişkinliklere sebep olmaktadır. Hatta bitkinin koklanması ve yapraklara dokunmak bile tehlikelidir. Belki abarttığımı düşünebilirsiniz ama gerçek bu. Ayrıca çoğaltma işlemi için gövdeden budama yapıldığında akan sıvı çok zehirlidir. Eller sonrasında mutlaka iyice yıkanmalıdır. 


Use of the information/advice in this guide is at your own risk. The Farmow and its employees do not warrant or make any representation regarding the use, or results of the use, of the information contained herein as regards to its correctness, accuracy, reliability, currency or otherwise. The entire risk of the implementation of the information/ advice which has been provided to you is assumed by you. All liability or responsibility to any person using the information/advice is expressly disclaimed by the Farmow and its employees.