Buğdayda Görülen Önemli Hastalık, Sarıpas Hastalığı ve Mücadelesi
Sarıpas Hastalığını Tanıyalım.
Sarıpas, arpa ve buğdayın dünyaca bilinen önemli hastalıklarından biridir. İlk kez 1998'de Uganda'da sarıpas hastalığı tespit edilmiş ve adına Ug99 denmiştir. Ug99, birçok direnç genine sahip olduğu için halen daha ülkelerde tehdit olmaya devam etmektedir.
Sarı pas hastalığı tahılların sap ve başaklarında görünse de genelde yaprağın üst yüzeyinde makine dikişine benzer sarı veya turuncu renkteki püstüllerdir. (kabarık şişkinlik şeklinde leke.) Çamaşır makinesinin yıkamasından sonra çamaşırda oluşan çizgilere benzediği için çizgi pası da denilmektedir.
Sarıpas Hastalığı Hangi Şartlarda Oluşur?
İlkbaharın yağmurla gelen hastalıklarına halk arasında " kınacık " adı verilir. Yüksek nem ve düşük sıcaklıktan (10-20 santigrat derece) hoşlanan sarıpas (Hastalığın gelişmesinde ve yayılmasında büyük rol oynamaktadır.) rüzgarla bir yerden taşındıktan sonra ortam bularak hızla çoğalır ve etrafa yayılır. Hastalığın çoğalabilmesi için bitki yüzeyinde su damlacıklarının olması ve en az 3 en fazla 8 saat ıslaklık olması gerekir.
Hastalığın erken dönemde yapraktaki tahribatı, fotosentez alımını engelleyerek verim ve kaliteyi doğrudan etkilemez. Buğdayda sarı pas, başaklanma döneminde ortaya çıkarsa dane dolumu gerçekleşmez. Nişasta ve glüten oluşmayacağı için ekmek kalitesi olmaz ve sadece yemlik olarak kullanılır.
İlkbahar sonlarında kuraklık ve yüksek sıcaklık şiddetini azaltır. Ancak uygun şartlar tekrar oluştuğu zaman hastalık devam edebilir. Çünkü hastalık etmenleri hemen hemen ölmüş yaprakta dahi yaşamaya devam eder.
Sarıpas Hastalığı İle Nasıl Mücadele Edebiliriz?
- Sık ekim yapılmamalı,
- Münavebe yapılmalı,
- Derin sürüm yapılarak hastalıklı bitki artıklarının toprağa çevrilmesi sağlanmalı,
- Dayanıklı tohum çeşitleri tercih edilmeli,
- Toprak analizine göre gübreleme programı yapılmalı. Aşırı gübreleme yapılmamalı,
- Berberis spp. veya Mahonia spp yabancıotlarında yaşamını sürdürür bu yüzden yabancıot mücadelesi tekniğe uygun ve zamanında yapılmalıdır.
Buğday pas hastalıklarına karşı uygulanacak kimyasal mücadele;
Hastalığın hemen her yıl şiddetli olarak görüldüğü dönemde hastalığa duyarlı buğday çeşitlerinde yeşil aksam ilaçlaması uygulanabilir. Bu gibi durumlarda ilk pas belirtileri görüldüğünde - hatta bölgede her yıl çıkan bir hastalık ise - hastalık görülmeden ilaçlama yapılması daha uygun olacaktır.
İlaç seçiminde, ilaçlamanın nasıl yapılacağı ve hastalığın tekrarlanması durumunda ne gibi bir yöntem izleneceği hakkında bölgenizde bulunun İl veya İlçe Tarım Müdürlüklerinden destek alabilirsiniz.
Written by
Çağdaş AKÇORA
Ziraat MühendisiBreedsMore
IllnessesMore
Forage cropsMore
![]()
Патологическая физиология голодания Arina TARAN![]()
Дефицит фосфора (гипофосфатемия) Hipofosfatemi Arina TARAN![]()
Какие бывают кормораздатчики для ферм КРС? Irina Makarova![]()
Кормушки для овец Diana Myakisheva![]()
Питание домашних коз: что едят, виды корма и правила кормления Alina Arslantürk![]()
Важность минералов питании сельскохозяйственных животных Irina Makarova
Use of the information/advice in this guide is at your own risk. The Farmow and its employees do not warrant or make any representation regarding the use, or results of the use, of the information contained herein as regards to its correctness, accuracy, reliability, currency or otherwise. The entire risk of the implementation of the information/ advice which has been provided to you is assumed by you. All liability or responsibility to any person using the information/advice is expressly disclaimed by the Farmow and its employees.