Havuç önemli bir sebzedir ve dünya genelinde yetiştirilmektedir. Yüksek verim potansiyeli ve taze işlenmiş sebze olarak kullanımı önemini arttırmaktadır. Havuç; mor, siyah, kırmızı, beyaz ve sarı çeşitleri olmasına rağmen genellikle turuncu renkli bir kök sebzesidir. Günümüzde havuç kökleri, çorba ve sebze olarak kullanılır. Ayrıca havucun helva ve reçeli de günümüzde yapılmaktadır.

Havuç yaprakları, yem olarak hayvanlara da yedirilmektedir. Havuç mahsulü, patatesten sonra dünyanın en  popüler ikinci sebzesidir. Üretimde ilk sıra Çin, ardından da Rusya gelmektedir.

Havucun Besin İçeriği Nedir?

Havuç Yetiştiriciliği Nasıl Yapılmalı? Nelere Dikkat Edilmeli?

Havuç, dünya geneline bakıldığında çok çeşitli topraklarda iyi yetiştirilir. Ticari amaçlı yetiştiriciliğinin ideal toprağı derin, gevşek, gevrek, iyi drene edilmiş ve humus bakımından zengin olmalıdır. Yeterli miktarda humus içeren tınlı veya kumlu tınlı topraklar havuç yetiştiriciliğine çok uygundur.

• İyi bir verim almak için toprak pH aralığı 5,5-6,5 olması istenir,
• İyi bir büyüme elde etmek için istenilen sıcaklık 16 ila 20 santigrad derece arasındadır,
• 28 santigrad derece üzerindeki sıcaklıklar ise büyümeyi olumsuz etkiler,
• 16 santigrad derecenin altındaki sıcaklıklar renk gelişimini etkiler ve uzun ince köklere neden olurken, daha yüksek sıcaklıklar daha kısa ve daha kalın köklere sebep olur.

Havuç Nasıl Çoğaltılır?

Havuç, tohumlar kullanılarak çoğaltılır. Fide şeklinde ekimi olmaz. Dönüme 600-800 gram arasında tohum kullanılır. 

Tohumların en iyi  şekilde çimlenebilmesi ve verim verebilmesi için güvenilir yerlerden yada kurumlardan, temiz ve canlı tohumları temin etmek gerekir.  Tohumların tam çimlenmesi tarla toprak yapısı ve iklime göre 7-21 gün içinde çimlenme gözlenir.

En iyi tohum çimlenmesi 13-20 santigrad derece de olur. 

Havuç Ekimi Nasıl Yapılmalı?

Havuç serin iklim ürünü olduğu için toprak sıcaklığı 10 santigrad derece olduğu zaman tohum ekimi yapılmalıdır. Ekim dönemi, ülkenin hangi bölgesinde yaşadığınıza göre değişecektir. Havuç yetiştiriciliği için toprak istenilen verimi alacak şekilde hazırlanmalıdır. Bu nedenle tarla; tohumların çimlenmesi için gevşek, gevrek, derin ve iyice drene edilmiş olmalıdır. 

Toprak 20-30 cm derinlikte iki kez derin sürülür ve ardından tırmıklama, tesviye ve temizleme ile tarla hazırlanır. Tohumlar çok küçük ve narin olduğu için tohum yatağı çok ince hazırlanmalıdır.

Tohumlar ya serpilerek yada elle daldırılarak ekilir. Ekimi kolaylaştırmak için kum, kül veya ince toprakla tohum karıştırılarak ekim yapılır.

Tohumlar ya sırtlara yada düz bir yatağa ekilir. Her halükarda 30-45 cm uzunluğunda sığ bir karık yapılır. Tohumlar 8-10 cm aralıklarla ekilir.  Daha sonra tohumlar hafifçe toprak veya kumla kaplanır.  Bazı yetiştiriciler, ekim sırasında yeterli nemin mevcut olmasını sağlamak için ekimden yaklaşık 24 saat önce tarlayı sular. 

Gübreleme için toprak analiz sonuçlarına göre gübreleme tavsiyesine uyulmalıdır.  

Havuç Sebzesinde Sulama Nasıl Olmalı?

Sulamaya dikkat edilmesi gerekir.  Çok fazla nem, açık renkli ve daha büyük çaplı kısa havuç oluşumuna neden olur. Sulamanın sıklığı toprak türüne,  mevsime ve çeşite bağlıdır. 

Kök Gelişiminde Nelere Dikkat Edilmeli?

Kök gelişimi sırasında köklerin çatlamasını önlemek için su stresi yaşatmamak gerekir. 

Kök gelişimine yardımcı olmak için ekimden 60-70 gün sonra topraklama yapılır.  Toprak, üst kısımların renk kaybını önlemek için gelişmekte olan köklerin üstü ile örtülür. Güneş ışığına maruz kaldığında üst kısımlar yeşil ve zehirli hale gelir. 

Havuç Tarlalarında Çapalama Olmalı Mı?

Evet, çapalama yapılır.  Çünkü tohumlar birçok sebzeye göre daha geç çimlendiği için yabancı ot çıkışları havuçlardan önce olur. İlk çapalama için havuç yapraklarının 3-4 yapraklı olması beklenir 

Havuç Ne Zaman ve Nasıl Hasat Edilir?

Havuç,  üst uçta köklerin çapı 1,8 cm veya daha büyük olduğunda hasat edilir. Toprak, özel bir pulluk (havuç kaldırıcı) veya sıradan bir pulluk ile gevşetilebilir. 

Tarla hasadını kolaylaştırmak için hasattan önce 1 kez sulanır. 

Verim, çeşitlere ve bölgelere göre değişmektedir. Dekara 2,5 ile 4 tona kadar verim alınmaktadır. 

Türkiye'de Havuç Yetiştiriciliği En Fazla Hangi Bölgelerde Yapılıyor?

• Ankara (Beypazarı) %35-40
• Konya (Ereğli ve Çupra)
• Akdeniz Bölgesi (Antalya, Mersin, Hatay)
• Ege Bölgesi (İzmir, Aydın, Manisa)
• Güney Marmara