Hububatta Ambar Zararlıları
Buğday Biti
Hem erginleri hem de larvaları soğuğa dayanıklıdır. Tahribata uğramamış tahıllara istila etmekle birlikte makarna ve bisküvi gibi işlenmiş gıdalarda da zarar yapar. Bıraktıları yumurtanın rengi ise beyazdır. Dişiler, tahıl tanesinin içine, hortumlarıyla delik açar ve oraya bir tane yumurta bırakır, gelişimini tamamlayan bitler ergin olduğunda tahıldan dışarıya çıkarken büyük delikler açarlar ve bu şekilde tanınırlar. Alt kanatları körelmiştir, bu nedenle uçamazlar. Doğrudan sağlam taneye zarar verdikleri için primer(birincil) olarak nitelendirdiğimiz bir zararlıdır. Yoğun popülasyon oluşumunda tahılın kalitesini düşürür. Bununla birlikte pazarlama konusunda büyük sıkıntılar yaşanır. Nem oranının %9,5'in üzerinde olmamasına dikkat etmeliyiz çünkü bu durumda çoğalması olasıdır. Sıcaklığın 13-35 derece arasında olmasıyla yine üreme için uygun bir ortam oluşmuş olur. Nakliye araçlarında ve özellikle depolarda istila gerçekleşebilir. Depolanmış tahıl zararlılarına karşı önerilen insektisitler kullanılarak mücadele edilebilir.
Pirinç Biti
Rengi kırmızımsı siyahtır. Pirinç bitinin erginlerinin kanatları gelişmiştir ve buğday bitinin aksine uçma yeteneğine sahiptirler. Hareketleri kısıtlı olmadığı için ambarlar arası geçiş yapmaları çok rahattır. Kanatlarının üzerinde lacivertimsi lekeler vardır. Yumurta bırakma ve diğer biyolojik özellikleri buğday bitine benzerdir. İsmi pirinç biti olsa da diğer hububatlarda da görülmesi muhtemeldir. Ülkemizde depolanmış ürün zararlıları ile mücadelede kimyasal yöntemler etkin bir şekilde kullanılıyor. Bu hususta dikkat edilmesi gereken şey, böceklerin kimyasallara karşı direnç göstermesini engelleyecek şekilde uygun ve etkin bir mücadele yapılmalıdır.
Ekin Kambur Biti
Depolanmış hububatların en önemli zararlılarından birisidir. Erginlerinin sırtlarında küçük küçük noktalar vardır ve adından da anlaşıldığı gibi sırtı kambur görünümlü, dış bükey (bombeli) olup rengi koyu bordomsu, parlaktır. Yumurtadan çıkan larvaların hareketi çok fazladır ve toplu halde bulunurlar. Ekin Kambur Biti, kışı toprak içinde geçirir.
Ekin Kambur Biti Nasıl Zarar Yapar?
Bıraktıkları yumurtalar birkaç gün içinde açılır, larvalar çıkar. Bu larvaların bir kısmı hububat tanelerinin içine girer ve orada beslenirken bir kısmı da erginlerin yaptığı un ve kırıntılarla beslendikten sonra tane içine girer. Tanenin içinde ergin olan bu canlı daha sonra yine taneyi delerek dışarıya çıkar. Erginler de taneyi dışarıdan kemirerek zarar yapar. Tanenin çimlenme kabiliyetini düşürür veya yok ederler.
Arpa Güvesi
Antenleri vücudundan da uzundur. Üst kanatları sarımtrak ya da koyu sarı renkliyken, alt kanatları biraz daha grimsi ve parlaktır. Arpa güvesi sadece depoda değil, ürün tarladayken de bulaşır. Bu en önemli özelliğindendir. Bulaşık bir şekilde ambara giren ürünlerde zararına ve üremesine devam eder. Ambardayken yumurtasını tanenin üzerine bırakır. Yumurtadan çıkan larva daha sonra tanenin içine girer ve orada beslenir. Ergini ise, tahılda açılan delikten dışarıya çıkar. Sadece arpada değil, buğday, mısır ve pirinçte de zararı vardır.
Ambarda Güvenin Varlığını Nasıl Anlayabiliriz?
Hububatı karıştırmadan baktığımızda hareketsizdirler ama dokunduğumuzda uçuşmaya başlarlar. Bunun dışında güve, avcısı ile birlikte (akar) tahıllarda bulunur. Bu akarlar, ürüne dokunduğumuzda cildimizde kaşıntıya sebep olur.
Khapra Böceği
Erginleri oval şeklindedir ve kırmızı-bordo renklidir. Vücudu serttir ve son kısmında kıllar bulunur. Erginlerinin yaşam süresi kısa olmakla birlikte beslenmeleri de az olduğu için asıl zararı larvası yapar. Larvaları genellikle ambarların hasarlı yerlerinde bulunuyor ve kıllı oldukları için tutunmaları, taşınmaları ve bulaşmaları kolaylaşıyor. Pupasının ise sırt kısmı hariç her bölümleri ince tüylerle kaplıdır. Hububat dışında kuru meyvelerden küspeye kadar birçok üründe görebilirsiniz. Kuvvetli bünyesi sayesinde beslenmeden 14-22 gün boyunca, larvaları ise yine hiç beslenmeden 3-5 yıl boyunca yaşamını devam ettirebilir. Bu da zararlının mücadelesini zorlaştırıyor. Zararlının artıkları ürünün kalitesini bozmakla birlikte, varlığını fark etmemiz için önemli bir özelliktir. Kimyasal mücadele dışında, deponun ve depolanacak ürünün nemiyle birlikte ambardaki kırık ve çatlakların tesviyesi de mücadelede önemlidir.
Un Kurdu
Hububat ve mamülleri dışında et ya da tütün gibi geniş alanlarda zararlıdır. Genelde yüzeyde değil de ürünlerin alt kısımlarında görülür. Erginleri yine parlak ve koyu bir renktedir. Kın kanatlarının üzeri de şekilde gördüğünüz gibi boyuna paralel olarak çizgilidir. Larvaları ise 25 mm boylarında, tel kurdu larvasının görüntüsünü andırır. Larvalarındaki segmentlerin araları ise yine şekilde gördüğünüz gibi koyu renklidir. Genelde sarı un kurdu ile birlikte bulunarak zarar yaparlar. Sarı un kurdunun da yaşayış un kurdu gibidir.
Ekin Kara Böceği
Erginleri basık şekilli gibidir, uzundur şekillidir, baş kısmı ile karın kısmı arası ince bir bağ ile bağlanmıştır ve kanatları üzerinde ince çizgiler bulunur. Dişi erginler iki yıla kadar yaşamını sürdürebilirler, larvalar da uzun süre beslenmeden yaşamını devam ettirebilirler. Ambarlarda bu zararlı da yaygın olarak görülür ve tüm hububatlarda zarar yapar. Hatta soya, kuru incir, tütünde de zarar yaptığı biliniyor.
Hububat Ambar Akarı
Gözle görülemeyecek kadar küçük, renksiz canlılardır. Vücutları yumuşaktır, bacaklarında ve vücut sonlarında kıllar vardır. Yüksek nem ve sıcaklıkta üremelerinde artış görülür. Ürünü çıkarttıkları gömlek artıklarıyla kirletirler. Bu şekilde kirlenen hububatın yüzeyi grimsi toz bir örtü ile kaplıymış gibi görülür.
Tüm üreticilerimize bol kazançlar diliyorum.
Written by
Eda VANLIOĞLU
Ziraat MühendisiBreedsMore
IllnessesMore
Forage cropsMore
- Патологическая физиология голодания Arina TARAN
- Дефицит фосфора (гипофосфатемия) Hipofosfatemi Arina TARAN
- Какие бывают кормораздатчики для ферм КРС? Irina Makarova
- Кормушки для овец Diana Myakisheva
- Питание домашних коз: что едят, виды корма и правила кормления Alina Arslantürk
- Важность минералов питании сельскохозяйственных животных Irina Makarova