Süt humması, doğum sonrası hipokalsemisi veya doğum felci olarak da bilinir. Esas olarak süt sığırlarında, ancak aynı zamanda düşük kan kalsiyum seviyeleri (hipokalsemi) ile karakterize etçi sığırlarda da görülen bir hastalıktır. Bir süt ineğinin verimliliğini 3-4 yıla kadar azaltarak büyük ekonomik kayıplara neden olabilmektedir. Doğumdan sonra, laktasyon başlangıcında, kolostrum ve süt üretimi için kalsiyum talebi vücudun kalsiyumu taşıma kabiliyetini aştığında ortaya çıkar. Hastalık sırasında vücut ısısı genellikle yükselmediği için "humma" yanlış bir isimdir. Süt humması her yaştaki ineklerde görülebilir, ancak en çok üçüncü veya sonraki laktasyonlarına giren yüksek verimli süt ineklerinde görülür. Channel Island ırklarında görülme oranı daha yüksektir.

Süt Humması - Doğum Felci Nasıl Oluşur?

Süt inekleri, laktasyonun erken dönemlerinde kolostrum ve süt üretiminde 20–30 g kalsiyum salgılar. Bu kalsiyum salgılanması, serum kalsiyum seviyelerinin normalden 8.5-10 mg/dL'den <7.5 mg/dL'ye düşmesine neden olur. Serum kalsiyum seviyelerindeki ani düşüş, sinir sisteminin aşırı uyarılmasına ve kas kasılmalarının gücünün azalmasına neden olarak hem tetani (genellikle kalsiyum eksikliğinden meydana gelen kaslarda istemsiz kasılma, kramp ve spazm) hem de parezi (hafif felç) ile sonuçlanır.

Süt Humması - Doğum Felcinin Klinik Belirtileri Nelerdir?

Doğum felci genellikle doğumdan sonraki 72 saat içinde ortaya çıkar. Güç doğum, rahim sarkması, metrit, abomasal yer değiştirme ve mastite katkıda bulunabilir.

Doğum felci üç ayırt edilebilir aşamaya sahiptir. Birinci aşamada, hayvanlar ayakta durur ancak aşırı duyarlılık gösterir. İneklerde yürümede dengesizlik görülebilir, kaslarda ince titreme olabilir ve kulak seğirmesi ile baş sallanması gösterebilir. İnekler huzursuz görünebilir, arka ayaklarını yere sürüyerek bağırabilirler. Kalsiyum tedavisi uygulanmazsa, inekler muhtemelen ikinci, daha şiddetli aşamaya ilerleyecektir.

İkinci aşamadaki inekler ayakta duramaz, ancak göğüs üstü yatmayı sürdürebilirler. İnekler iştahsızdır, kuru bir ağzı, normalin altında vücut ısısı vardır ve uzuvları soğuktur. Düz kas felci, şişkinlik, dışkılamada yetersizlik görülür. İdrar yapamama, rektal muayenede şişkin bir mesane olarak ortaya çıkabilir. İnekler genellikle başlarını kanatlarına sokarlar veya baş uzatılırsa boyuna doğru “S” şeklinde bir eğri görülebilir.

Üçüncü aşamada inekler komaya gelinceye kadar giderek bilinç kaybeder. Göğüs üstü yatmayı sürdüremezler, kaslarda gevşeklik söz konusudur. Uyarılara yanıt vermezler ve şiddetli şişkinliğe maruz kalabilirler. Tedavi edilmezse, 3. aşamadaki inekler sadece birkaç saat hayatta kalabilir.

Süt Humması - Doğum Felci Hangi Hastalıklardan Ayırt Edilmelidir?

Ayırıcı tanılar arasında toksik mastit, toksik metrit, diğer sistemik toksik durumlar, travmatik yaralanma (örn., Boğucu yaralanma, kalça kemiği kırığı), buzağılama felci sendromu bulunur. Bu hastalıklardan bazıları doğum felci ile eş zamanlı veya komplikasyon olarak da ortaya çıkabilir.

Süt Humması - Doğum Felcinde Koruma Nasıl Sağlanır?

Tarihte kuraklık döneminde düşük kalsiyum içeren diyetler ile beslenerek doğum felcinin önlenmesine yaklaşılmıştır. Günümüzdeki çoğu süt çiftliğinde, yeterince düşük kalsiyum diyetleri formüle etmek zordur, ancak diyet samanı ve zeolit ​​veya bitkisel yağ gibi kalsiyum bağlayıcı maddelerin kullanılması ile yapabilir.

Hipokalsemiyi önlemeye yönelik alternatif yöntemler arasında, doğumdan sonra meme içindeki basıncı koruyan ve süt üretimini azaltan gecikmiş veya tamamlanmamış sağımı içerir. Ancak bu uygulama, gizli meme enfeksiyonlarını şiddetlendirebilir ve mastitis görülme sıklığını artırabilir. Buzağılamada hassas ineklerin önleyici tedavisi, doğum felcini azaltmaya yardımcı olabilir. İneklere buzağılama gününde ağız yoluyla kalsiyum jelleri verilir.