Dünya ve Ülkemiz İçin Mısır Bitkisinin Önemi Nedir?

Mısır, Dünyada buğday ve çeltikten sonra tarımı en çok yapılan 3. bitkidir. Bu sebeple Dünyanın özellikle de Türkiye’nin milli gelirinde her geçen gün önemi biraz daha artmaktadır. Dünya'da yetiştirilen mısır çeşitleri at dişi mısır, sert mısır, cin mısır, şeker mısır, kavuzlu mısır, unlu mısır ve mumlu mısır olmak üzere 7 grupta incelenir. Bunlardan en çok yetiştirilenler ve ekonomik değere sahip mısırlar; at dişi mısır, sert mısır ve çerezlik olarak kullanılan cin mısır ve şeker mısır çeşitleridir.

Mısır bitkisinin hem tanelerinden hem de otsu gövdesinden yararlanırız. Taneleri insan beslenmesinde (yağ, ekmek, çerezlik ) doğrudan kullanıldığı gibi otsu gövdesi ise hayvan beslenmesinde kullanılır. Ülkemizde insanların temel gıda maddesi tahıllardan üretilen ekmektir fakat bölgesel olarak (Karadeniz Bölgesi) mısır ekmeği de yaygın olarak tüketilmektedir. Kısacası mısır yetiştiriciliğinde üretici aynı alandan, hem insan beslenmesine; hem de yem bitkileri olarak kullanarak hayvan beslenmesine katkı sağlamış olur. Mısırın en önemli özelliklerinden birisi de ikinci ürün olarak yetiştirilebilmesidir. İkinci ürün ekimi başta Akdeniz ve kıyı bölgelerinde yaygın olmakla beraber, İç Anadolu Bölgesinin bazı kesimlerinde de görülür.

Hayatımıza biz farketmeden bu kadar katkı sağlayan Mısır Bitkisi Yetiştiriciliği hakkında merak ettiklerinize gelin hep birlikte cevap bulalım.

Mısırın İklim İstekleri Nelerdir?

Mısır aslında sıcak iklim bitkisi olmasına rağmen , aşırı bir sıcaklık istemez. Mısır üretimi için ideal sıcaklık 24-32 derecedir. Sıcaklık 35 derecenin üzerine çıktığında mısır bitkisi, su ihtiyacı karşılansa bile  terleme ile kaybettiği suyu kökler vasıtasıyla karşılayamaz ve bu bitkiyi olumsuz etkiler. Kısacası mısır için en ideali serin geceler, güneşli günler ve orta sıcaklıklardır.

Mısır Toprak Seçiciliği Bakımından Nasıldır ? Toprak Hazırlığı Nasıl Yapılmalıdır?

 Mısır toprak istekleri bakımından fazla seçici değildir. Gerekli bitki besin maddeleri verildiğinde uygun ve zamanında işlenen topraklarda kolaylıkla yetişebilir. Fakat mısır en iyi gelişmeyi drenajı yüksek, bitki besin maddeleri ve organik maddece zengin, iyi havalanmış derin, sıcak, tınlı topraklarda gösterir.

Ana Üründe Toprak Hazırlığı: Toprak pullukla derin sürüldükten sonra tohum yatağı hazırlanır. Derin sürüm işlemi dip kazan, kulaklı pulluk, diskli pulluk gibi aletlerle yapılır.
İkinci Üründe Toprak Hazırlığı:  En uygun toprak işleme yöntemi azaltılmış derinlikte toprak işlemedir. Toprak işleme derinliği 15 cm yi geçmemelidir. Aksi halde ikinci ürün toprak işlenmesinde maliyet artar.

Mısır Hangi Zamanlarda Ekilmelidir?

Ana ürün olarak Nisan ortası-Mayıs başında 5-6 cm derinlikte;  ikinci ürün yetiştiriciliğinde ise buğday hasadından hemen sonra ya da Temmuz başına kadar 6-8 cm derinlikte ekim yapılmalıdır. Dekara 2-2,5 kg tohumluk yeterli olacaktır. Sıra arası ve sıra üzeri mesafe ana üründe 70 cm*25 cm, ikinci ürün yetiştirildiğinde ise bu mesafe 70 cm*20 cm olmalıdır.

Ekilecek Mısır Tohumluğu Nasıl Olmalıdır?

• Yatmaya dayanıklı olmalıdır.
• Zararlı ve hastalıklara dayanıklı olmalıdır.
•  Sıcağa toleransı iyi olmalıdır
•  Koçan kabuğu ucu kapalı olmalıdır.
•  Yüksek verimli çeşitler tohumluk olarak tercih edilmelidir.
•   Hasat esnasında dane kırılmaya dayanıklı olmalıdır.
  

   

Mısır Bitkisinde Gübreleme Nasıl Yapılmalıdır?

Ana üründe dekara 21-24 kg saf azot ve dekara 9 kg saf fosfor, II. üründe ise dekara  18-21 kg saf azot ve yine dekara 9 kg  saf fosfor uygulanması gerekir. Azotun yarısı ekimle birlikte kalan yarısı ise bitki boyu 40-50 cm olduğunda  (8-10 yapraklı dönem) , fosforun tamamı ise ekimle birlikte verilmelidir.

Sulamanın Mısır Açısından Önemi Nedir ve Hangi Dönemlerde Sulama Yapılmalıdır?

Mısır tarımında dekardan yüksek verim alabilmek için zamanında ve yeterli su verilmelidir. Mısır bitkisinin su isteği bitkide pörsüme ve yapraklarda kıvrılma şeklinde görülür. Mısır tarlalarında  en az 4 kere sulama yapılmalıdır. Mısır için en önemli sulama zamanları şu şekildedir:

• 1. Sulama: İlk ara çapası ve seyreltmesinden sonra bitki boyu 10-15 cm olduğunda. 
• 2. Sulama: Boğaz doldurma ve ikinci azotlu gübrenin verilmesinden sonra. 
• 3. Sulama: Tepe püskülü çıkarmadan 4-5 gün önce yapılmalıdır. Mısır bitkisinin suya en fazla ihtiyaç duyduğu dönem tepe püskülünün çıkmadan bir hafta öncesinden başlayarak çiçeklenme süresince devam eden zamandır. Bu devreye bitki mutlaka sulanmış olarak girmelidir. Aksi taktirde sulamamanın gecikmesi verimi önemli oranda azaltır. 
• 4. Sulama ise süt olum döneminde tane dolumu için yapılır.

Mısırda Bakım İşlemleri Nelerdir ve Nasıl Yapılır?

 

Seyreltme ve Çapalama:

Çıkıştan 10-15 gün sonra (4-5 yapraklı dönem) bitki kökten çekilerek  hemen seyreltilmelidir. Bu dönemde çıkacak yabancı otlar çapalanmalı ve toprak yüzeysel olarak havalandırılmalıdır. Çapalama yapılırken bitki köklerine zarar verilmemelidir.

Ara Çapası Ve Boğaz Doldurma:
Destek köklerin toprakla temasını arttırmak amacıyla boğaz doldurma işlemi mutlaka yapılmalıdır. Bitki boyu 40-50 cm (8-10 yapraklı dönem) olduğunda ikinci azotla beraber boğaz doldurma işlemi gerçekleştirilmelidir.

Yabancı Ot Mücadelesi:
Mısır, yabancı otlara karşı ilk gelişim dönemlerinde hassastır. Özellikle çimlenme döneminden 4-6 yapraklı döneme gelinceye kadarki süreç iyi yönetilmez ise bitki yabancı otlar ile rekabete girer. Bu da verimde %30’a kadar düşüşe sebep olur. Bunun nedeni yabancı otların ortama mısır bitkisinden daha kolay adapte olarak topraktaki besin maddeleri, oksijen, su ve ışıktan daha fazla yararlanıyor olmasıdır.

Hasat Zamanı Gelen Mısır Nasıl Anlaşılır?

Hasat zamanı gelmiş mısırda tane ve koçanın birleştiği yerde (dibinde) siyah bir tabaka gözlemlenir.  Bu tabaka koçan kısmında başlar, tanenin dip tarafında oluşur. Kesici bir aletle  taneyi yardığımız zaman siyah tabaka kolayca görülür. Bir koçanın olgunlaştığı; koçan ortasındaki tanelerin en az %75’ inin siyah tabaka olmasıyla anlaşılır. Tanede nem oranı %21-28 arası olduğunda makineli hasata uygun demektir. Tanedeki rutubet oranı %25 dolaylarında olduğu zaman ise mısırın en ideal hasat zamanı gelmiş demektir.