Pika Sendromu (Yabancı Madde Yeme Hastalığı)


Hayvanların yem niteliğinde olmayan toprak, dışkı, tahta parçası, naylon, kemik, yün veya kıl, metal  gibi maddeleri yemesiyle ortaya çıkan bir metabolizma hastalığıdır. Hayvanlarda olduğu gibi insanlarda da yaygın olan bu hastalık, özellikle gebe canlılarda ve yavrularda daha sık olarak gözlemlenmektedir.

Pika Hastalığının Sebepleri Nelerdir ?

Pika genel olarak hayvanların günlük yediği yemlerden yeterli miktarda vitamin ve mineral alamaması veya aldığı yemlerden yararlanamaması sonucu ortaya çıkan bir bozukluktur. Bununla birlikte farklı birkaç nedeni de bulunmaktadır:

  • Hayvanların yediği yemlerde yeterli miktarda tuzun bulunmaması. ( Tuzun sağmal inek ve danalarda günlük 40-60 gr, koyun ve keçilerde ise 5-10 gr miktarda alınması gerekir. Bu hayvanların gençlerinde ise miktar, yetişkin miktarının yarısı kadar olmalıdır. Fabrika yemi kullanan işletmelerde ise yemin içinde tuzun olduğu unutulmamalı, miktarlar ayarlanırken yemin içinden gelecek olan tuz miktarı hesaba katılmalıdır.)
  • Rasyonun kalsiyum ve fosfor oranının dengesizlikleri, (Kalsiyum/fosfor seviyesi 1.5/1 oranın altına düşmemesine ve 5/1 üstüne çıkmamasına dikkat edilmelidir.)
  • Kuzu, oğlak ve buzağıların hayvansal protein yetersizlikleri ( Kuzu veya buzağı maması kullanılan işletmelerde mamanın protein içeriğinin büyük kısmının hayvansal değil bitkisel protein kaynağı olaması veya çok erken yaşta sütten kesilen yavruların yeterli besin maddelerini tüketememesi.)
  •  Fosfor, bakır, kobalt, mangan gibi minerallerin yetersizliği,
  • Buzağıların D vitamini eksikliği,
  • Dengesiz ve tek yönlü besleme, ( Sadece saman ve arpa kırması gibi besleme yapılan genç hayvanlarda bu davranış yoğun olarak gözlenmektedir.)
  • Rasyonun yetersiz kaba yem oranı veya toplam ihtiyaç olan kuru maddedeki eksiklikler, ( Sığırların ve küçükbaş hayvanların günlük besin madde ihtiyaçlarının karşılanamaması durumunda bu davranış ortaya çıkmaktadır. Sağmal ineklerin günlük ihtiyaçları için sağılır ineklerin beslenmesine bakınız. )
  • Stres faktörleri, ( Uzun süre kapalı ve dar alanda tutulan koyun ve kuzuların birbirlerinin yünlerini yeme davranışı gösterdiği gözlemlenmektedir. )
  • Uzun süre devam eden ishal veya sindirim sistemi problemleri. ( Bu durum hayvanların aldığı günlük besinlerden tam anlamıyla yararlanamaması sonucunda meydana gelmektedir.)

Hastalığın Belirtileri 

Hayvanların yoğun bir şekilde birbirlerini, bakıcılarını, yemlikleri yalama eğilimi göstermeleri ve bez, toprak, taş, tahta, kemik parçaları, yün,yerdeki dışkı ve idrar gibi gıda niteliği olmayan maddeleri yemeleri pika hastalığının belirtileridir.

Dikkat edilmesi gereken konulardan biri ise pika davranışı gösteren hayvanların kemik veya toprak yeme isteği Botilismus hastalığına sebep olacaktır. Bu nedenle Botilismus hastalığını mutlaka okuyunuz. 


Tedavi ve Korunma Yolları

  •  Pika belirtisi gösteren hayvanların, eğer imkan varsa kandaki mineral seviyeleri ölçülmelidir. Bunun sonucuna göre kanda eksik olan minerallerin takviyeleri yapılmalıdır.
  • Kan sonuçlarının ölçülme imkanı olmayan durumlarda ise hayvanın ihtiyacına göre dengeli ve yeterli ölçüde hazırlanmış tüm mineral ve vitaminleri içeren premikslerden düzenli olarak kullanılmalıdır.
  • İleri gebe olan hayvanlar dışındaki, diğer tüm hayvanların yemlerine tuz ilave edilmelidir ya da yalama taşlarından konulmalıdır. ( İleri gebelerde fazla tuz meme ödemi riski taşımaktadır. )
  • Hayvanların günlük protein, enerji ve kuru madde ihtiyaçları uzman kişilerle beraber hesaplanarak gerekli olan besin maddeleri verilmelidir.
  • Hayvanlar havasız ve dar ortamlarda uzun süre kapatılmamalıdır.
  • Buzağı ve kuzular günlük ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde konsantre yem yemeden sütten kesilmemelidir.
  • Buzağı ve kuzuların önlerine 4 günlükten itibaren sınırsız su ve sınırsız kaliteli büyütme yemleri konulmalıdır.
  • Buzağı veya kuzu maması kullanılan işletmelerde gerekli besin madde düzeylerini içeren mamaları kullanmaları gerekmektedir. ( Gerekli besin madde düzeylerine buradan ulaşabilirsiniz. Buzağı beslenme)
  • Koyun ve keçilerin yün ve kılları belirli aralıklarla düzenli olarak kesilmelidir.

Pika Hastalığına Benzer Bulguları Olan Diğer Hastalıklar

  • Kuduz 
  •  Sinirsel Ketosiz( Düşük Kan Glikoz Seviyesi)

Use of the information/advice in this guide is at your own risk. The Farmow and its employees do not warrant or make any representation regarding the use, or results of the use, of the information contained herein as regards to its correctness, accuracy, reliability, currency or otherwise. The entire risk of the implementation of the information/ advice which has been provided to you is assumed by you. All liability or responsibility to any person using the information/advice is expressly disclaimed by the Farmow and its employees.