Değerli okurlarımız, değerli üreticiler, bugün sizlere sığırlarda görülen yaygın hastalıkları kısa başlıklar altında soru cevap şeklinde anlatmaya çalışacağım.

Ülkemizde hayvancılık son yıllarda ciddi şekilde değişti; yerli sığır yetiştiriciliği yerine, geleneksel sığır yetiştiriciliği yerine modern sığır işletmeleri yer aldı, modern besi işletmeleri kuruldu, modern süt inekçiliği yetiştiriciliğine dönüldü.

Hayvancılıkta sığır işletmelerinde ve gelişmekte olan bu yenilikler birlikte birçok hastalığı da beraberinde getirdi. Büyük büyük işletmelerin asıl amacı koruyucu hekimlik olmalı yani hayvanınız hastalanmadan önlemleri almanız gerekmektedir. Bunlar aşılama programı ile biyo güvenlik önlemleri ve hastalıkların erken tanısı ile mümkündür.

Sığırlarda görülen hastalıkları öncelikle solunum sistemi hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, ayak hastalıkları ve metabolik hastalıklar olarak genel olarak sınıflandırırız. Solunum sistemi hastalıkları genellikle mikrobiyal ve viral hastalıklar olarak birlikte seyreder. Viral hastalıkların solunum sisteminde önemli bir yer tuttuğunu unutmayalım. Solunum sistemi hastalıkları tedavisinde viral hastalıklarda antibiyotikler genellikle tedaviye cevap vermez. Üreticilerimiz kendileri veya veteriner hekim çağırdıklarında tedavi bazen solunum sistemi hastalıklarında antibiyotik tedavilerine cevap almadıkları alamadıkları görülmektedir. Bunun için solunum sistemi enfeksiyonlarında viral olan hastalıklarda aşı uygulamasını tavsiye ederiz.  Sığırlarda yaygın olarak solunum sistemi hastalıklarından şu üç hastalık önemlidir;     

• Infectious Bovine Rhinotracheitis IBR, 
• Bovine Viral Diarrhea BVD 
• Sığır Löykozu.                                       

Diğer taraftan sindirim sistemi hastalıklarından başında en önemli enfeksiyonlardan birisi salmonella enfeksiyonudur. Salmonella enfeksiyonu paratüberküloz enfeksiyonu sindirim sistemi hastalıklarında çok yaygın olarak görülmektedir.  Süt ineklerinde kronik problemlere sebep olmaktadır.

Diğer  en önemli problemlerinden birisi meme problemleridir; çünkü süt inekleri günlük ortalama 25-30 kilogram ağırlığında süt vermesi beklenmektedir ama süt veren hayvanları memelerinde şekillerinin mastitis ciddi problemlere ekonomik kayıplara sebep olabilmektedir. Tabii bunların hastalanmasının  engellenmesinde hem biyo güvenlik tedbirlerini hem de hijyeninin ciddi önleyici etkisi vardır. Biyolojik etkenler çok farklıdır, hatta etkenler aynı tablo hastalığı oluşturabilir. Tespiti de önemlidir. Bu nedenle, kesinlikle ve kesinlikle, sebep olan etkenleri ve etiyolojik etkenleri belirlemek gerekir. Süt ineklerinde ciddi ekonomik kayıplara sebep olabilir. 

Üreticilerden gelen sorular:       

• Hayvanım çok agresif ve sürekli zincirini ısırıyor, problemi ne olabilir ?

Sığırlarda görülen diğer bir sinirsel hastalık Ketozis'tir. Hayvan kendini sürekli aç hisseder,  etrafı yalamak ister, çok sinirlidir.  Bunun asıl sebebi kan glikoz seviyesinin düşmesine bağlı olarak kanda keton cisimciklerinin artmasından şekillenen bir semptomdur.

• İneğim yattı kalkamıyor, yem yemiyor, uyku modunda , problemi ne olabilir ?

Doğum sonrası sığırların genellikle yatıp kalkmaması, hareket kabiliyetlerinin azalması, solunum zorluğu ya da sağının üzerine başını  yatırması, sakin durması süt felcini (süt humması) diğer  adıyla  "hipokalsemiye" yi akla getirmektedir. Özellikle yüksek süt verimi veren süt ineklerinde doğum sonrasında şekillenen hastalıkların başında yer almaktadır. Cisimciklerinin artmasından şekillenen bir semptomdur.

• İneğim yem yemiyor ve iştahsız, problemi ne olabilir ?

Doğum sonrasında şekillenen sığırlarda  diğer bir problem ise hayvanın iştahsız olması, yeme içme probleminin azalması, ağzından aseton kokusu dediğimiz kokunun gelmesi, karaciğer yağlanmasını akla getirmektedir. Karaciğer yağlanmasına bağlı olarak sığırlarda iştahsızlık meydana gelir. Bunun için karaciğere yönelik tedaviler uygulanmaktadır. Cisimciklerinin artmasından şekillenen bir semptomdur.

• Danam idrar yapmakta zorlanıyor, idrarını yapmıyor, sancısı var. Problemi ne olabilir ?

 Sığırlarda görülen hastalıklar kesin teşhisi konulmayan bazı hastalıklar da olabilir. Özellikle erkek sığırlarda idrar taşlarının görülmesinin  birçok sebebi olabilir;  beslenmeye bağlı sebepler, içtiği suya bağlı sebepler, böbrek yetmezliğine bağlı idrar taşları görülebilir.

Bir diğer sebebi kesin belli olmayan hastalık ise sığırın dilini sürekli yalamasıdır. Pika vitamin mineral eksikliğinde bu olay görülebilir.  Diğer taraftan genetik faktör olabilir. Yalama hastalığı yavruda, buzağıda da görülebilir. Sığır sürekli kendini yalar, etrafındaki demiri yemliği suluğu yalama isteğinde bulunur.