Tohumun Önemi ve Ekimde Derinlik


Tohum Neden Önemlidir?

Yeni bitki oluşturma şansına ve canlılık kabiliyetine sahip her türlü generatif üreme organına tohum diyoruz. Tohum ya da tohumluk bizim için çok önemli. Çünkü bunlar bitkisel üretimin başlangıcıdır. Tohumlukta yapılacak bir başarısızlık bitkisel üretimi tamamen etkiler. Başka neden önemlidir, kısaca bahsedelim.

Beslenmemizin %70’ini tohum ve tohumluk oluşturuyor. Bu açıdan beslenmenin en önemli girdisidir. Baharatların çoğu bitkilerin tohumlarından elde ediliyor. Bazı içeceklerin de hammadde kaynağı tohumdur. Hayvan beslenmesi açısından da tohumlar, yem sanayisinde önemli bir hammadde sağlıyor.

Buğday, mısır gibi hipogeal çimlenme yapan bitkilerin tohumları, ekolojik açıdan da büyük önem arz ediyor. Çünkü bu tohumlar bitki oluşturmak için kendi ağırlığının en fazla %10’unu kullanır. Geriye kalan %90’lık kısmı toprakta kalır. Hatta atılan tohum, kendisinin yarısını bile yeni bitki meydana getirmek için kullanmış olsa, diğer yarısı dekara yaklaşık 10 kg civarı organik madde yapar. Bazı tohumların ekolojik açıdan önemi buradan kaynaklanıyor.

Tohumlar, %3 nem düzeyine kadar bile canlı kalabilme özelliğine sahip oldukları için eşsizdir. Bu bize bazı avantajlar sağlar. Bozulma ihtimali daha düşük olur ve tohumları uzun yıllar saklayabiliriz.


Tuzluluk, kuraklık, su basması gibi sorunlara yönelik ıslah çalışmalarında, ileriki yıllarda neler olacağını bilmediğimiz için tohum gibi genetik materyallerin saklanması  çok önemli. Bununla birlikte tohumlar yüksek oranda gıda rezervi taşırlar.

Tohumda yapılacak bir başarısızlık tüm bitkisel üretimi, tüm geliri ve kazancı çöpe atmaktır! Sertifikalı tohumun önemi burada ortaya çıkıyor. Sertifikalı tohum kullanmazsak verim zaten çok fazla etkilenecektir. Ayrıntılı bilgiyi Sertifikalı Tohumun Önemi makalemiz de bulabilirsiniz.  

Bazen öyle oluyor ki, tohumu ekiyoruz ama tohumun ölü olduğunu anlamamız, istenilen sayıda ve güçte bitkinin olup olmadığını öğrenmemiz 15-20 gün sürüyor. Diyelim ki çıkış beklediğimiz gibi olmadı, yeterli bitki yok. ‘’Tarlayı sürüp yeniden ekeceğim. ‘’ dediğimiz andan itibaren, en başta ekim zamanını 15 gün geciktirdik demektir. Onun dışında tarlayı tekrar sürüp bitkileri öldürdük, tohum yatağı hazıramak için yine sürdük, üstüne mibzerle ekim yaptık. Mazot masrafı, tohum masrafı derken maliyet arttı, verim düştü. Yani hem geç, hem de iki kere ekim yapmış olduk.

Kaliteli tohumlukları önerildiği gibi kullanmak, tüm bu sorunların önüne geçecektir. Tohumluğumuz iyi, fakat biz bunları derin ya da yüzlek ektik. Bu durumda da iyi bir verim alınması beklenmemelidir.

Tohumlarda Ekim Derinliği Neden Önemlidir ve Nasıl Olmalıdır?


Olması gerekenden daha yüzlek bir ekim, bitki için risktir. Bitkiler hem kuraktan hem de soğuktan zarar görmüş olur. Olması gerekenden daha derin yapılan ekimlerde ise çim kını toprağın içinde kalır, bitki ışık alamaz ve sarı kıvrım denilen problem ortaya çıkar.

Ekimin derinliği, tohumun iriliği ve toprak sıcaklığı gibi birçok faktöre bağlı olsa da toprağın neminin önemi büyüktür. Tohumların derinliği hakkında birkaç örnek bitki verelim.

Ayçiçeğinde 5 ile 7 cm arasında bir ekim derinliği önerilir. Fakat toprak tavda değilse, nemsiz ise ya da geç ekim yapılacaksa 9 cm’ye kadar derinliğe ekilebilir.

Mısırı söyleyecek olursak 7 ile 9 cm arasında bir ekim derinliği uygundur. Erken ekimde ise tohum, yüzeye daha yakın olabilir çünkü bu dönemlerde toprak yeterince nemlidir. Burada sıcaklığa da dikkat etmeliyiz.

Bunun dışında haşhaş gibi küçük tohumlu bitkilerin ekim derinliği 1-2 cm, serin iklim tahıllarında ise ekim derinliği 5-6 cm’dir.

Kuru tarım alanlarında erken ekim yapılırsa toprak alatavda olduğundan yani henüz yeterli nemi alamamış, tava gelmemiş durumda olduğundan yine kuruma gözlemlenebilir. Kuru tarım bölgelerinde kışlık olarak yapılan ekimlerin biraz daha derin yapılması önerilir.

Diğer bitkilerde olduğu gibi yem bitkilerinde de hafif (kumlu) topraklarda derin ekim önerilirken, ağır (killi) topraklarda yüzlek ekim önerilir. Yem bitkileri için ak üçgül, kelp kuyruğu gibi küçük tohumların ekim derinliği 0,5 ile 2,5 cm arasında; yonca ve kılçıksız brom gibi orta boyuttaki tohumlar 3 cm; iri tohum olarak adlandırdığımız fiğ ve yem bezelyesi gibi tohumlar 2,5 ile 7 cm arasındaki derinliklerde ekilebilir. Burada da ekim derinliği toprağın bünyesine göre değişir.

Tüm üreticilerimize bol kazançlar!


Use of the information/advice in this guide is at your own risk. The Farmow and its employees do not warrant or make any representation regarding the use, or results of the use, of the information contained herein as regards to its correctness, accuracy, reliability, currency or otherwise. The entire risk of the implementation of the information/ advice which has been provided to you is assumed by you. All liability or responsibility to any person using the information/advice is expressly disclaimed by the Farmow and its employees.