Jersey sığır ırkı ile ilgili günümüze kadar birçok kitap yayınlanmıştır. Jersey sığırı İngiltere’de 5 çayının başlamasına sebep olmuş (Türkiye’de 5 çayı olarak bilindiği için bu tabir kullanılmıştır.), 1940 – 1960 yıllarında Amerika'da ismi '' Elsie '' olan Jersey ineği Hollywood filmlerine konu olmuştur. Posta kartları ve ofislerin duvarlarındaki tablolar ırkın resimleri ile süslenmiş, Miky Mouse (Micky Mouse)’dan daha çok tanınmıştır. ''Elsie'' 2. Dünya savaşı sırasında satışlardan tam olarak 10. 000. 000 dolar gelir toplayarak savaş giderlerine finans sağlamış ve 1952 yılında Amerika başkanlık seçimlerine katılan adayların isimlerinden daha çok bilinir hale gelmiştir.

Jersey ineği küçük yapılı olmakla beraber uysal davranışları, sütündeki yüksek protein ve yağ oranları ile beğenilmekle kalmayıp sembol haline gelmiş bir ırktır.

Jersey sığır ırkı, ismini aldığı İngiltere’ye bağlı Jersey Adası’na özgü bir ırktır. 100 bin nüfuslu ada dünyada en iyi bilinen ve sevilen Jersey ırkının gelişiminde ve isminin duyulmasında büyük rol oynamıştır. Irkın geliştirilmesinde bir çok insanın çalışmalarıyla destekleri olmuş ve kayıtları diğer ırklara göre daha iyi tutulmuştur.

Jersey Sığır Irkının Tarihçesi nedir?

Jersey Adası’nın 1600’lü yıllarda dar, kumlu topraklı yolları ile halkın tarla işleri ve diğer ihtiyaçları atlar ve öküzler kullanılarak; yiyecek ve içecek ihtiyaçları ise deniz yolu ile giderilmekteydi. Ada o dönemde her türlü ticaret ve turizm amaçlı olarak tercih edilen küçük bir yerleşim yeriydi. Jersey sığırları ilk defa 1600’lü yıllarda bu adada görülmüş olsa da ırkın nereden geldiği hakkında bir çok görüş vardır. Bunlardan bazıları şunlardır; 

* Vikinglerin bu küçük yapılı sarı renkli hayvanları beraberlerinde getirdiği, 

* Irkın Fransa'dan geldiği veya bilim adamlarının genetik araştırmalarında Rusya'nın step ve Sırp Podalian DNA'sında Jersey DNA benzerlikleri olduğu; ayrıca Zebu ırkıyla genetik benzerlikleri olduğu, 

* İrlandalı bilim adamı David MacHugh Jersey sığır ırkının modern Avrupa genetiği taşıdığını açıklamıştır.

Jersey sığırlarının nereden geldiği tam olarak bilinmese de gemiler ile yapılan seyehatlerde hayvanların küçük olmalarıyla fazla yer kaplamaması ve az yem tüketip çok verim alınabilmesi yönleriyle tercih edilmekteydi. Jersey ırkının bu yöntemle Vikingler tarafından getirildiği görüşü daha ağır basmaktadır.

Jersey sığırlarının tanınmasında büyük rol oynayanlardan biri ise ''Michael FOWLER'' dir. 1800'lü yıllarda Alderney, Guernsey ve Jersey sığır ırklarının ticaretini yapan en önemli tüccarlardan biri olmuştur.

Michael Fowler Yorkshire bölgesinde doğmuş, 18 yaşında Londra'ya yerleşmiş, çalıştığı (Great West London Dairy) Batı Londra süt şirketi için yıllarca farklı bölgelere seyehat ederek hayvan alımları yapmıştır.

Fowler iş seyahatlerinin birinde daha önce hiç görmediği küçük yapılı, sarı renkli bir inek ile bir adamı aynı yoldan geçerken fark eder. Adamı durdurarak bu inek hakkında sorular sorup bilgi almak ister. Adam: “ineğin sahibinin çalıştığı çiftliğin patronu olduğunu, patrona ineğin hediye olarak verildiğini; fakat patronunun ineği küçük göründüğü için sevmediğini ve pazara götürüp 9 Sterline satmasını istediğini” belirtmiştir. Yeni evli olan Fowler adama; “üzerinde sadece 7 Sterlin olduğunu, bu ineğin küçük olamasından dolayı alıp eşine hediye vermek istediğini” söylese de adam bu teklifi kabul etmez. Adam; “pazarda 9 Sterline satabileceğini söyleyerek” yoluna devam eder. Pazarda gülümsemelere ve kahkahalara sebep olan bu küçük ineği satın alan olmayınca Fowler tekrar adama yaklaşır ve aynı teklifi yapar. 7 Sterlin inek için ve 0.5 Sterlin de adam için vererek ilk Jersey ineğine sahip olur.

Fowler ‘in sahip olduğu bu inek birkaç hafta sonra doğum yapar ve haftada 7 kg süt yağı vermesi Fowler'i çok etkiler. Bu hayvanın aslen nereden geldiğini araştırır ve Jersey adasından geldiğini öğrenir. O dönemde Channel Adaları’ndaki bütün hayvanlara “Alderney” ismiyle hitap edilmekteydi.

Jersey sığır ırkının gelişmesinde unutulmaması gereken diğer isim de albay Le Couteur’dir. Fowler, Jersey Adası’na gittiğinde albay Le Couteur ile tanışmış, Jersey ırkının kayıtlarının tutularak puanlandırma ve numaralandırma işlemlerinin yapılmasını tavsiye etmiştir. 1834 yılında Tarım ve Bahçıvanlık Derneği’nin kurulmasına yardımcı olmuştur. 1866 yılında ise “Jersey Sığır Irkı Derneği” kurulmuştur.

1866 yılında Jersey Adası’nda 12.037 Jersey ineği mevcuttu. Adada 1000’e yakın aile hayvancılık yaparak geçimini sağlamaktaydı. Her yıl 2000 adet Jersey ineği dış ülkelere ihraç edilmiş ve her satılan hayvanın kayıtları istenmiştir. Bu görevi üstlenecek olan isim ise Albay Harles P le Cornu olmuştur.

Kulak küpelerinin olmadığı o yıllarda Jersey ineklerinin kayıtları da ilginçtir. Genelde “tattoo” olarak bilinen damgalar vurulur ve kayıtlara geçen hayvanın renkleri ve vücutlarındaki farklı şekiler yazılmıştır.

1822 ile 1828 yılları arasında Jersey Adası’ndan toplam Jersey sığırı ihracatı 132 boğa ile 8029 süt ineğidir. Aynı dönemlerde “Guernsey” sığır ırkından 41 boğa, 2132 dişi; “Alderney” ırkından ise 11 boğa ve 44 inek ihrac edilmistir. Fowler'dan sonra Jersey Asası’na yerleşen ve babasının başlattığı işi devam ettiren Edward Fowler’dir. 28 yıl kaldığı adada her yıl 40 gemi ile yılda 5000 adet Jersey ırkını Amerika'ya ihrac etmiştir.

Türkiye’de Jersey Sığır Irkının Tarihçesi nedir?

Jersey süt inekleri ilk kez 1958 yılında Karadeniz Bölgesinde bulunan “Karaköy Devlet Çiftliğine” Amerika’dan 25 adet düve ve 10 boğa getirilmesi ile başlamıştır.

1959 yılında tekrar 6 adet Jersey getirilmiştir.

İngiltere’den 1962 ve 1963 yıllarında 121 düve ve 3 adet boğa, 1967 yılının ekim ayında ise devlet tarafindan 74 Jersey süt ineği getirilmiştir.

Danimarka'dan ise 1967 ile 1971 yıllarinda 1625 dişi ve 4 adet boğa getirilmiştir. Son olarak 1971 yılında getirilen Jersey inekleri İzmir'de tutulmuş ve üreticilere satılmıştır. 1998 yılında Türkiye’deki Jersey kayıtlarına bakıldığında ırkın büyük bir bölümünün Karadeniz Bölgesinde olduğu görülmüştür.

Jersey Sığır Irkının Özellikleri nelerdir?

• Jersey sığır ırkı yapı olarak küçük olup süt verimi için yetiştirilmektedir.
• Deri rengi genellikle sarı olup açık kırmızı ve açık kahverengi olabilmektedirler.
• Jersey sığırlarının kuyruğu siyah renktedir. Ayaklarının ön kısmında kahverengi üzerinde siyah renkli şerit de mevcuttur.
• Jersey ırkının ağız kısmı beyaz olup burun çevresi siyah renktedir.
• Toynakları sert ve siyah renklerdedir. Ayak hastalıklarına karşı çok dayanıklıdırlar.
• Uysal olmaları ile beraber çok meraklı ve çok sabırlı hayvanlardır.
• Vücutları yüksek olmayan Jersey sığırları meradan yüksek derecede yararlanabilirler.
• Jersey boğaları çiftleşme dönemlerinde ve yaşlandıkça huysuz, agresif ve tehlikeli olurlar. 
• Genellikle 3 yaşına girmeden kesime verilirler.
• Jersey boğaları ile ilgili bir söylem vardır. O da şu şekildedir: ''Jersey boğası seni yere vurur. Ayakları ile toprağı kazar ve seni oraya gömer.''  
• Dişi Jersey'ler 12 – 14 aylıkken çiftlestirilebilir. Dogumları kolay olur ve yardım istemezler. 
• Jersey inekleri iyi annelerdir. Kendi yavruları dışında öksüz yavrulara rahatlıkla süt anneliği yapabilirler. Jersey Adası’nda Vicky Hulen ismindeki yetiştirici 12 yaşından büyük olan Jersey ineklerini yeni doğan Jersey danalarına süt anneliği yapmaları için yaşlı olmalarına rağmen kesime vermemiştir.
• Jersey danaları doğum ağırlıkları 25 ile 30 kg’dır. Boynuzlu olarak doğan bu yavrular süt üretim çiftliklerinde anneleri tarafından kurutulduktan sonra anneden ayırılır ve bir daha buluşturulmazlar. 4 gun boyunca kolostrum sütü biberonlar ile verilir. 10. günden sonra boynuzları körertilir. 
• Jersey Adası’nda yapılan uygulamalardan biri de; Jersey danaları 1 yaşına kadar meraya salınmaz ve sadece kuru ot, peletler ve mineraller verilir. 10 ile 12 aydan itibaren taze otlara alıştırılır. Hamileliklerinin ilk dönemlerinden itibaren meradaki otlardan yararlanmaya başlarlar.
• Jersey dişi ve erkek sığırları boynuzludur.
• Jersey sığırları diğer büyük ırklara kıyasla daha az yem tüketerek yüksek miktarda süt üretebilirler.
• Jersey sütleri birçok yönden benzersizdir. 
• Jersey sığırları yıllarca süren seçici ıslahın ardından ortalama olarak 7000 lt süt üretebilmektedir. Bunlar arasinda 8000 ile 10000 lt süt verimi olan inekleri de vardır. Jersey sütü ortalama olarak %5.45 yağ ve %3.85 protein içerir.
• Jersey Adası’nda inekler sabah 06:00 ve öğle 16:00 saatlerinde günde iki kez sağılır.
• Jersey Adası’nda 2019 yılında 4000 Jersey ineğinden 30 milyon litre süt üretilmiş, bu sayının 9 milyon litresi İngiltere, Çin ve Hong Kong'a dondurma üretmek amacıyla ihraç edilmiştir.

• Jersey Adası’ndan belirli sayılarda Jersey sığırları Angus sperması kullanılarak et verimini yükseltmek için çalışmalara başlanmıştır. 
• Doğum ağırlıkları Jersey – Angus danaları 30 ile 35 kg civarındadır.

Jersey Sığırlarının Ağırlıkları Ne Kadardır?

Jersey boğaları 550 ile 850 kg, Jersey dişileri 400 kg ile 500 kg arasında ağırlıklardadır.

Jersey Çiftliklerinden Örnekler:

Hamzabey Jersey Dairy Farm

Trinity Manor Farm

La Ferme Jersey Dairy Farm

Classic Herd Jersey Dairy Farm

Cottage Dairy Farm Jersey

Les Augerez Jersey Dairy Farm

Farmow Smart Herd Management Software And App