Askanian Koyunu’nun Tarihçesi Nedir?

Askanian koyun ırkı (Askaniiskaya), M. F. Ivanov tarafından 1925-1934 yılları arasında Ukrayna’nın kurak bozkırında bulunan Askaniya-Nova’da geliştirilmiştir. Bu bölgede yüz yıldan uzun süredir iyi yapağılı koyunlar yetiştirilmektedir. Bu ırk için I. Dünya Savaşı ve Amerikan İç Savaşı’nda hayatta kalmayı başaran yerel Merinos koyunu esas alınmıştır.

Askanian koyunları orta saflıkta ince yapağılı küçük hayvanlardı. Birçoğu küçük kırışıklıklara sahiptir. İyi yapılı fakat verimi azdı. Koyunların canlı ağırlığı 40-42 kg’dı (maksimum 50 kg). Post ağırlığı ortalama 4.5-4.6 kg, net yapağı randımanı %33-35 oranındaydı.

M.F. Ivanov Askaniya-Nova sürüsünden yola çıkarak canlı ağırlığı 60 kg’a kadar çıkabilen, iyi yapılı, orta saflıkta uzun bükme yapağılı (60s-64s kalitede), post ağırlığı ve yapağı randımanı fazla, kırışıklığı olmayan Merinos’a benzeyen tipte koyun üretmeyi kendisine görev edindi.

Koyunlar Ukrayna’nın kurak bozkırlarının ekolojik koşullarına dayanıklı olmalıydı.

Yerel Merino koyunları, yavruların seleksiyon ve ayırma işlemi yapılarak Amerikan Rambouillet koçlarıyla çiftleştirildi. Düşük miktarlarda Precoce kanı aşılanarak et kalitesi geliştirildi. En değerli koyunlar, yarısı ve dörtte biri Rambouillet kanından olan melezlerden elde edildi. İstenen türü sağlamak için, makul derecede iç-melezleme yapıldı. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Askanian ırkı kalan sürüyle saf olarak çiftleştirilerek ve Kuzey Kafkasya’dan getirilen iyi yapağılı koyunlar safkan Askanian koçlarıyla geliştirilerek yeniden oluşturuldu.

Askanian koyunlarının en iyi üreyen sürüleri Herson bölgesindeki Askania Nova ve Krasny Chaban yetiştirme merkezlerinde ve Zaporijya bölgesindeki Kommunist çiftliğinde bulunmaktadır.

Irk bölgeselleştirme planına göre Askanian ırkı Ukrayna’nın güneyinde yetiştirilmekte ve diğer iyi yapağılı ırkları geliştirmek için kullanılmaktadır. Kafkas, Azerbeycan Dağ Merinos’u ve Sovyet Merinos’u gibi ırkları üretmek için kullanılmıştır. Irkla yapılan seleksiyon çalışması, yapağı ve et kalitesini, erken olgunluk ve yoğun koyun yetiştiricilik ve çiftçilik koşullarına uyumluluğu geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Devlet Sürü Kitabı 4968 koyun ve 200 koç listelemektedir.

1964 ve 1969 yılları arasında ırkın toplam sayısında nispeten azalma meydana geldi ancak safkan sayısı arttı. O tarihten itibaren bu sayı kısmen sabit kaldı. 1980 yılında 37.417’si damızlık koçlar, 10.649’u diğer koçlar, 1.193.157’si koyunlar ve bir yaşındakiler olmak üzere toplamda 1.782.820 (%90’ı safkan) hayvan vardı.

Askanian Koyunu’nun Karakteristik Özellikleri Nelerdir?

• Askanian ırkı tek tip olmaları ve yüksek üretkenlikleriyle bilinirler.
• Koyunlar iridir, bir ya da iki kırışıklıkları vardır ve koyun eti yapısı iyidir.
• Koyunların cidago yüksekliği 68-70 cm, eğik vücut uzunluğu 70-72 cm, göğüs çevresi 100-102 cm'dir.
• Kemikleri yeterince güçlüdür; yapılarında belirli bir hata yoktur.
• Koçlar boynuzlu, koyunlar genellikle boynuzsuzdur.
• Koyunların erken gelişmeleri tatmin edici düzeydedir; yoğun beslenen 18 aylıklar yetişkin koyunların canlı ağırlığına ulaşır. 9 aylık kuzuların nihai ağırlığı 42.2, karkas ağırlığı ise 18.9 kg’dır.
• Yapağıları beyaz, tek tiptir ve orta yoğunlukta bloklu lif içerir. Lifin dalgaları düzenli ve ayrıktır. Koyunlarda yapağının kalitesi 64s-60s (22-24 m), koçlarda ise 60s-58s (24-26 m)’dir. Koyunlarda lif uzunluğu 7.5-9.0 cm, koçlarda ise 8-10 (maksimum 13) cm’dir.
• Yapağı rengi açık sarı veya krem rengidir, nadiren beyaz olur. Koyunlarda yapağı ağırlığı 6.5-8.0 kg, koçlarda 16-19 kg’dır ve net yapağı randımanı %42-45’tir. En iyi sürülerde net yapağı ağırlığı 3.0-3.2 kg’dır.
• Tüm ırklar içinde dünya rekoru olan 31.7 kg’lık ağırlığa sahip en büyük yapağı Herson bölgesindeki Krasny Chaban yetiştirme merkezinde bir koçtan kırpılmıştır.

Askanian Koyunu’nun Kilosu Nedir?

Askanian koyunlarının canlı ağırlığı 58-65 kg, koçlarınki ise 110-120 kg’dır.