Booroola Koyununun Tarihçesi Nedir?

Booroola koyunu 1940’lı yılların başında, muhtemelen Avustralya-Yeni Güney Galler’deki Booroola isimli çiftlikte bulunan özel bir Merinos sürüsündeki genlerin birinde meydana gelen bir mutasyon sonucu ortaya çıkmıştır.

Avustralya Tarım Bakanlığı doğurganlık genini taşıyan hayvanların yetiştirilmesine yoğunlaşmıştı ve "Booroola Merinos"u denilen üretken Merinos koyununun yeni bir ırkını oluşturmuştur. Doğurganlık geni daha sonra melezlemeyle diğer ırklara aktarılmıştır. Booroola terimi günümüzde bu geni taşıyan her ırkı kapsamaktadır.

Booroola Koyununun Karakteristik Özellikleri Nelerdir?

• Booroola Merinos koyunları beyazdır.

• Başları orta veya kısa boyludur.

• Booroola koçları maskülendir ve birçoğu gelişmiş boynuzlara sahiptir.

• Booroola koyunları boynuzsuzdur ve başları koçlara göre daha incedir.

• Yüz ve kulak tüyleri beyazdır ve kalitelidir.

• Bazılarında yapağı yüzü kaplayabilir.

• Vücutları küçük, ince ve kısadır.

• Boyunları epeyce kısadır. Bazılarının derileri gevşektir ve kırışıklık oluşur.

• Bacakları diğer ırklara nazaran daha kısadır.

• Bacakları toynaklarına kadar yapağıyla kaplıdır.

• Kuyrukları uzun ve incedir.

• Kaliteli yapağıları bütün vücutlarını, bacaklarının ve yüzlerinin bazı kısımlarını kaplar; bazılarının gözleri dahi yapağıyla kaplıdır.

• Diğer Merinos ırkları gibi Booroola Merinosu'nun ayırt edici özelliği de cinsel olarak geç olgunlaşmasıdır.

• Dişilerin %10’dan azının 1 yaşında ergenlik çağına girdiği rapor edilmiştir.

• Bir yaşındaki koyunlar yaklaşık 30 kg ağırlığına ulaştığında çiftleştirilebilir ancak o yaşlarda üretkenlik fazla değildir.

• Booroola Merinos koyunları 8 aya uzayan bir üreme dönemiyle karakterize edilirler.

• 12 aylık bir dönem boyunca Booroola koyunları ortalama 9.8 östrus döngüsü gösterir. Booroola koyunlarının %60’ı yılın her ayında yumurtlamaktadır.

• İlk kuzulama yaşı: Booroola koyunları yaygın olarak 2 yaşında yavrulamaları için 18 aylıkken çiftleştirilirler.

• Doğum sonrası: Yavrulamadan kırk gün sonra, süt veren koyunların yaklaşık %3’ü; süt vermeyenlerin ise %18’i yumurtlamayı keser.

• Lif çapı 19 ile 26 um arasında değişir; kırpılmış bir yapağı tutamının uzunluğu 9.1 ve 10.4 cm arasında değişir.

• Booroola Merinos’larında annelik yeteneği diğer ırklara göre daha kötüdür.

• Süt üretimi bir defada doğan yavruları beslemek için genellikle yetersizdir ve bir anne için en fazla iki kuzu tavsiye edilir.

• Erkeklerin bazen kesilmesi gereken büyük yuvarlak boynuzları vardır.

• Booroola ırkı sessiz, nazik ve ilgilenmesi kolay hayvanlardır.

• Booroola koçları bazen birbirleriyle kavga edebilirler.

• Booroola Merinosu'nun ve Booroola melezlerinin doğurganlık oranı yaklaşık olarak %90’dır. Avustralya’da yapılan bir çalışmaya göre, koyunların %65’i üç ila beş, %23’ü bir ila iki ve %12’si altı ila dokuz yumurta yumurtlamaktadır. Ortalama yumurtlama oranı 1.4 olan normal tip Merino’larla karşılaştırıldığında bu ırkın oranı 3.7’dir.

• Booroola koyunlarının bir defada doğan yavrularının ortalama sayısı 2.3’tür (1-7) ve bu yavruların %40’ı 3 veya daha fazladır. Yeni Zelanda’da yapılan bir çalışmaya göre Booroola koyunlarının bir defada doğan yavruların sayısı 2.1, Merinos’larınki ise 1.4’dür. Kanada’da 18 aylık ve daha büyük koyunların tek seferde doğan yavrularının sayısı 2.7 yavrudur. Dördüz ve üçüz doğuran koyun oranı sırasıyla %23 ve %35’tir.

• Bir defada doğan yavru sayısı Booroola kuzularının doğumda ölüm oranını önemli ölçüde etkilemektedir. 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 kuzunun doğduğu doğumlarda ölüm oranı sırasıyla %10, %23, %45, %63, %70 ve %72’dir. Ortalama ölüm oranı %15 olan Merinos’lara kıyasla bu ırkta bu oran %38’dir. Kuzu ölüm oranı 2 yaşındaki koyunlarda (%46) daha büyük koyunlardan (%28) daha yüksektir.

• Booroola kuzularının doğum ağırlıkları tek seferde doğan yavru sayısına göre değişiklik göstermektedir: Bu sayı tek kuzu için 3.9-4.8 kg, dördüzler için 1.9-2.6 kg, ikizler için 2.9-3.7 kg ve üçüzler için 2.2-3.1 kg’dır. Kanada’da 70 günlük Booroola kuzuları sütten kesildiklerinde 13.5 kg ağırlığındayken Avustralya’da 84 günlük kuzular sütten kesildiklerinde yaklaşık 19 kg ağırlığında olurlar.

• Kuzular, canlı ağırlıkları 35 kg olduğunda kesilir ve karkas randımanı oranı %47.8’dir. 24 ve 38 kg canlı ağırlıkta kesilen kuzularda bel kası bölgesi sırasıyla ortalama 8.3 ve 11.8 cm2’dir. Bu ırkta karkaslar diğer koyun ırklarına göre daha kısadır (15 kg’lık karkaslar için 56 cm’dir) ve göğüs derinlikleri 25.6 cm, sırt yağ derinliği 57 mm’dir. Avustralya’da yapılan bir çalışmaya göre diğer Merinos ırklarıyla melezlenen Booroola’lar daha fazla yağ derinliği vermektedir.

Çalışmalar;

Booroola koyunları üç veya daha fazla yavruyla bırakıldığında yavruların çoğunun öldüğünü göstermiştir; bu da düşük süt üretimine işaret edebilir. Tek veya ikiz yavru yetiştiren Merinos koyunlarının 70 günlük emzirme döneminde sırasıyla yaklaşık 70 ve 100 kg süt ürettiği belirtilmiştir. Tek yavru yetiştiren koyunların işlemden geçmeden önce yağlı yapağılarının ağırlığı yaklaşık 4.7 kg iken bu ağırlık üç yavru yetiştiren koyunlarda 4.1 kg’dır. Temizlenmiş yapağının randıman oranı yaklaşık olarak %70’dir.

Olgun Bir Booroola Koyunu Kaç Kilogramdır?

Olgun bir Booroola koçu 75-95 kg, olgun bir Booroola koyunu ise 60-70 kg ağırlığındadır.