Lamon Koyunu’nun Tarihçesi Nedir?

Lamon koyun ırkı, Lamonese veya Feltrina olarak da bilinen bir Alpin ırkıdır. Tüm yıl boyunca göç eden sürülere sahip olan az sayıda İtalyan ırklardan biri olduğu bilinmektedir. Günümüzde çok sayıda göçer Lamon koyunu bulunmamaktadır. Koyunların sahip kaydı yaygın olarak Belluno ilinde bulunan Lamon ilçesinde yapılmaktadır ancak göçer sürülerin mevsimsel yetiştirilme bölgesi Venezia ve Udine illeridir. Lamon ırkı aynı zamanda Verona, Vicenza, Venezia ve Padova illerinde ve Friuli-Venezia Giulia idari bölgesinde de bulunmaktadır.

Lamon ırkı tamamen tipik bir göçer ırktır; iklim, bitki örtüsü ve arazi gibi çok farklı koşullara dayanıklıdır ve olağanüstü adaptasyon kabiliyetine sahiptir. Yapay besinlerle beslenme bu ırk için geçerli değildir. Lamon’lar et taşıyan ve zor şartlar altında kendi kendine yaşamlarını sürdürebilen hayvanlardır.

Bu yüzyılın başlarında 80 adet göçer sürüde 60.000 Lamon bulunuyordu. 1975 yılında 2.000, 1990 yılında yaklaşık olarak 600 adet Lamon mevcut iken, 2000’li yılların başında 300’den az sayıda Lamon kalmıştı. Göçer sürülere ek olarak, sedanter veya yaylacı hayvancılıkta da Lamon’lar yetiştirilmekte, ancak sayıları tam olarak bilinmemektedir. Bu Lamon’ların hepsi olmasa da birçoğu melezdir.

ARAV ve Veneto Agricoltura tarafından 2013 yılında yayınlanan verilere göre, 14 farklı çiftliğe dağılan 230 yetiştirici Lamon ırkı siciline kayıtlıdır.

Ovalarda daha önce kış aylarında kullanılan meralar gelişme nedeniyle sürülere kaptırılmıştır. Ancak göçer Lamon’ların sayılarının azalmasının ana nedeni, çobanlığın getirdiği zor hayatı kabul etmeye istekli insanları bulmanın gittikçe zorlaşmasıdır.

Lamon Koyunu’nun Karakteristik Özellikleri Nelerdir?

• Lamon ırkının koyunları ortalama büyüklüktedir. Yanaklardan ağza doğru inen iki kahverengi çizginin bulunduğu, kel bir başa sahiplerdir.

• Kulakları uzun, geniş, sarkık ve lekelidir.

• Bacakları dayanıklı bir hayvanın bacaklarının olması gerektiği gibi dağ ortamına ve yaylacılığa uyum sağlamıştır.

• Lamon ırkı boynuzsuzdur ve koyunların sütleri asla sağılmaz, bu nedenle de sütün tamamı kuzuları beslemek için kullanılır.

• Zorluklara karşı dayanıklı ve yorulmak nedir bilmeyen bir yürüyüşçü olan Lamon ırkı, çoğunlukla yaylacılıkta kullanılır kış veya yaz aylarında barınakları bulunmaz. Bir zamanlar üç amaçlı koyun ırkı olarak kabul edilse de günümüzde yetiştirilmesinin ana amacı et üretimidir.

• Koçların ortalama uzunluğu 75 ila 80 cm, koyunlarınki ise 70 ila 75 cm aralığındadır.

• Kuyrukları incedir ve iç dizlerin altına kadar sarkar. Bu ırktan elde edilen gelir et ve yapağıdandır.

Ağırlık: doğumda 4 kg; 3 aylıkken 25 kg; 6 aylıkken 40 kg; 12 aylıkken ise 45 ila 50 kg’dır. 20. yüzyılın ilk yarısında Lamon ırkının et performansını arttırmak için Bergamasca koçları kullanılmıştır.

Yapağı: yetişkin koçlar iki kesimde 5 kg; koyunlar ise yılda bir kere kuzularlarsa 3.8 kg, iki kere kuzularlarsa 2.6 kg ürün verir.

Üreme: kuzulama oranı yaklaşık olarak yüzde 140’tır.

Olgun bir Lamon Koyunu’nun Ağırlığı Ne Kadardır?

Olgunluğa erişen bir Lamon koyunun ağırlığı yaklaşık olarak 65 kg, olgunluğa erişmiş bir Lamon koçunun ağırlığı ise 80 kg’dır.