İzlanda Koyununun Tarihçesi nedir?

Günümüz İzlanda koyunu, 9-10.yüzyıllarda Viking’ler tarafından İzlanda'ya getirilen koyunların neslinden gelmektedir.

İzlanda koyunu dünyanın en eski ve saf koyun ırklarından biridir. İzlanda koyun ırkı, 1100 yıllık tarihi boyunca, kıymetli eti, yapağısı ve sütü için kullanılmıştır. İzlanda’da bu koyun ırkı toplam tarımsal üretminin %25 ini oluşturmaktadır. İzlanda koyunun yapağısı daha ilkel ırklara özgü iç ve dış kürke sahiptir ve bu "İzlanda yapağısı" olarak bilinir.

Kuzey Avrupa Kısa Kuyruklu tipindeki koyunlardandır; fakat İzlanda ırkı en büyükleridir. Finnsheep, Romanov ve Shetland gibi ırklar ile ilişkilidirler.

İzlanda ırkında doğurganlığı kontrol eden önemli bir gen tanımlanmıştır; Booroola Merinos'unda bulunan gene benzer özellikler göstermektedir.

Kuzey Amerika’ya ilk ithalat 1985 yılında Kanada’ya yapılmıştır.

İzlanda Koyunun Karakteristik Özellikleri Nedir?

Genel Görünüş ve Huy

• İzlanda ırkı uysal bir ırk değildir.
• Çoğu bireysel yaşar ve sürü içgüdüsü zayıftır.
• Bölgeye yayılma eğilimindedirler; bu özellik kullanılmayan meraların kullanılmasını sağlar
• Çalı ve yabani otları yemekten hoşlanırlar.
• Diğer koyunlara karşı saldırgandırlar ve bölgelerine hakim olmak isterler. 
• Gergin olmalarına rağmen çobanlarını tanıdıktan sonra çok arkadaş canlısıdırlar.
• İzlanda koyunu hem boynuzlu hem de boynuzsuz olabilmektedir.
• İzlanda’da koyunlar genellikle yılda iki kez kırpılır; ilki kış için eylül ayında diğeri otlamaya gitmeden önce ilkbaharda yapılır.
• İzlanda koyunu genellikler kısa bacaklı ve sağlam yapılıdır.
• Yüz ve bacakları yapağısızdır.
• İzlanda ırkı hep tetikte ve saldırgandırlar.
• Yiyeceklerinin peşinde gitmekte çok kararlıdır.
• 12-14 yıl yaşarlar.

Yapağı

• Yapağısı çift katlıdır. Yapağısının uzun dış katına ‘tog’ ve içteki ince katına ‘þel’ adı verilmiştir. Uzun tabakası 38 cm’ye kadar ulaşabilmektedir.
• İç ve dış katman karıştırıldığında farklı yünlü ürünler için kullanılmaktadır.
• Yapağısının rengi beyazın yanı sıra kahverengi, gri ve siyah olabilmektedir. 
  
• İzlanda ırkının yapağısı düşük lanolinlidir(yağ). Bu özelliğinden dolayı birçok tipte ham yünle çalışan iplikçiler için daha kolaydır ve doğal olarak ortaya çıkan etkileyici renkler şu anda İngiltere’de büyük satış faktörüdür.

Tog : Genellikle 27 mikrometre çapında orta sınıf yün olarak sınıflandırılır. Dokuma ve diğer dayanıklı ürünler için iyidir.

þel : Daha ince yün olan  Þel, çapı yaklaşık 20 mikrometredir. Bu ince yün, cilde temas eden giysiler için kullanılır.

• Tog ve þel, yalnızca İzlanda koyunlarının yünlerinden yapılan onlara özgü bir örgü ipliği olan 'lopi' üretmek için birlikte işlenir. Uluslararası pazarda çoğunlukla "Lopi İpliği" olarak çok iyi bilinir.
  

Et

• İzlanda ırkı çoğunlukla eti için yetiştirilmektedir.
• Kuzulara hormon ve tahıl verilmez.
• Kuzular 32-41 kg olduğu dönemde (4-5 aylık) kesime hazır hale gelmektedir.
• Eti yumuşak dokuludur ve çok lezzetlidir.
• Günlük et tutma miktarı 250-300 g'dır.

Süt

• İzlanda’da, 1940 yılına kadar bu ırk, süt üretiminde çoğunlukta olan hayvanlardı.
• İyi durumda olan koyunlardan günlük 2 ila 3 litre süt alınırken çoğunluğundan 1 litre süt alınmaktadır.
• Bu süt; yağ, peynir, İzlanda yumuşak peyniri olarak bilinen ‘skyr’ ve yoğurt yapımında kullanılmaktadır.
• Doğumun ilk iki haftasından sonra kuzular sütten kesilirler. Daha sonraki altı hafta boyunca koyunlar günlük olarak sağılmaktadır.

Doğum ve Gen Yapısı

• %175-220 kuzulama yüzdesiyle çoklu doğumlar İzlanda koyunlarında çok yaygındır.
• İzlanda ırkında, Þoka geni olarak bilinen bir gen bulunabilmektedir. Bu geni taşıyan koyunların bazen üçüz, dördüz, beşiz hatta altız doğurduğu bilinmektedir.
• Birçok çiftçi ürümelerine izin vermeden önce ikinci kışa kadar beklemelerine rağmen koyunlar 5 ila 7 aylık iken eşleştirilebilirler.
• Ekim ayı zamanlarında kızgınlık gösterirler.
• Üreme dönemleri 4 ay kadar sürebilmektedir.
• İzlanda koçları olgunluğa erken ulaşırlar ve 5 aylık olduklarında üremeye başlayabilirler. 
• Deri en az yapağıları kadar mükemmeldir.
• Derilerinin iyi olması kıl köklerinin azlığından kaynaklanmaktadır.
• Derilerinden çoğunlukla palto ve modaya uygun kıyafetler yapılmaktadır. Uluslararası pazarda çok yüksek fiyatlara satılmaktadır.
• Ayrıca derisinden muhteşem halılar yapılmaktadır.

Olgun İzlanda Koyunun Kilosu Nedir?

• İzlanda koçu 80-100 kg aralığında
• Olgun İzlanda koyunu 60-70 kg aralığındadır.