Kendiniz hakkında bilgi vermenizi rica ederek sohbetimize başlamak istiyorum.

İsmim Sibel Katırcı, 46 yaşımdayım. Malatya'nın Gündüzbey Mahallesi’nde doğdum. Ailecek bahçecilik ve hayvancılıkla uğraşıyoruz.

Hayvancılıkla ilgilenmeye nasıl ve ne zaman başladınız?

Hayvancılık işine ağabeyimin önayak olmasıyla girdim. Ailemizde her zaman küçük sayılarda olsa da Büyükbaş ve Küçükbaş hayvan yetiştirilirdi. Hobi amaçlı yapmaya başladık, zamanla, işin içine girdikçe ticari anlamda yapılmaya başlandı.

Hangi ırkları yetiştiriyorsunuz?

Su an İle de France koyun ırkı, Berrichon Du Cher koyun ırkı, Merinos ve Alman Merinos ırkı ayrıca Saanen keçisi yetiştiriyoruz. Daha önce Romanov koyun sevdasına girdik. Bizim Moskova’da gördüğümüz Romanov ile Türkiye’deki Romanov arasında çok büyük fark var. Moskova’daki üretici yılda iki yavru için, Türkiye’deki üretici ise 8 ayda 3, 4, 5 yavru doğurması için uğraştığından hem kuzuların gelişememesi hem de kayıpların çok olmasına neden oluyor.

Ayrıca anaç koyun yeterince dinlendirilmeden ve doğum öncesi, doğum sonrası bakımları iyi yapılmadan tekrar çiftleştirilmeleri anaç koyunların ve yavruların kayıplarına neden oluyor. Aslında iyi bir ırk fakat biz az sayıda kaliteli koyun yetiştirmek yerine çok sayıda koyun yetiştirerek daha daha fazla para kazanacağımızı düşündüğümüz için söz konusu ırkın değerini düşürüyoruz.

Bizim bu anlamda bir kaybımız olmadı. Biz et ve süt verimi çok az olduğu için değiştirmeye karar verdik.

Şu an yetiştirdiğimiz ırklardan çok memnunuz. Özellikle Ile de France ırkını hızlı gelişmeleri ve verimlerinin yüksek olması nedeniyle kontrol edilmeleri zor olsa da tercih ediyoruz. Çok güçlü ve büyük hayvanlar.

Yetiştirdiğiniz ırka ilgisi olan, yetiştirmek isteyenlere ne gibi önerileriniz olur?

Biz bütün hayvanlarımızın kayıtlarını düzenli olarak tutuyoruz. Aşıları, sorunları, yapılan bakımlar vs. Bu kayıtlar sayesinde neleri geliştirmemiz gerektiğini veya yaptığımız hataları görmemiz kolaylaşıyor. Türkiye’de maalesef hayvan bakımı ve refahı ile ilgili bilgi eksikliği var. Yurtdışındaki çiftlik sahiplerini, ırkların derneklerini devamlı takip ederek kendimizi geliştirmeye çalışıyoruz.

Sadece bizdeki mevcut türlerden değil, genel olarak, hangi türü yetiştirecekler ise mutlaka bakım, hastalık gibi konularda araştırmalarını, mümkün ise bir çiftlikte çalışıp deneyim kazanmalarını, yeni girişimcilere tavsiye ederim.

Elinizdeki ırkın en çok sevdiğiniz özelliği nedir? İyi ve zor yönleri nelerdir?

İle De France koyunu hem et hem de yüksek sayıda kuzu doğumları sebebiyle ile ilgimizi çekti. İle De France koyunu yılın her dönemi üreyebilmektedir. Kapalı ve açık barınak sistemine çok uyumlu olup uzun yıllar boyunca bu koyunlardan verim alınabilmektedir.

İle De France koç ve koyunları iri yapılı olurlar. Et ve süt verimlerinin yüksek olması, sağlıklı ve güçlü kuzu verimleri, annelik içgüdülerinin yüksek olması, doğan kuzuların hemen ayaklanıp süt alabilmeleri, çabuk kilo almaları ve kalın derileri sayesinde soğuk ve sıcağa karşı dayanıklı olmaları bu ırkın en önemli özelliklerindendir.

Zorluklarına gelince, genelde doğumlar sırasında zorlanıyoruz. Kuzuları büyük ve kilolu oluyor ve doğumlar sırasında yardımcı olmamız gerekiyor.

Koyun ve kuzu satışlarınız hangi dönemlerde yapıyorsunuz?

Koyun satışlarımız için herhangi bir dönemi beklemiyoruz. İhtiyacı olan, yetiştirmek isteyen herkes bize ulaşabilir. Kuzu satışlarımız 3 aylarını doldurdukları andan itibaren satışa çıkıyor.

Türkiye’de uygulanan hayvancılık politikalarında yapılan yanlışlıklar nelerdir?

Plansız üretim başta olmak üzere, fiyat istikrarsızlığı, maliyetlerin ve ürün kaybının yüksek oluşu, kamu kurumlarının yetersiz olması, pazarlamanın bilinçsiz ve altyapısız yapılması, reform politikalarının yetersizliği olarak sıralayabiliriz.

Hayvancılık ile uğraşan üreticilerin yaşadığı sorunlar nelerdir?

Üreticilerin sorunları yüksek maliyet ilaç, yem, elektrik gibi sorunlardır. Üreticilerin yeterince eğitilememesi teknoloji, pazarlama vs. alanlarda, teşvik uygulamalarının azlığı, coğrafi koşullar, iklime ve toprağa dayalı nedenlerden kalitenin ve verimin düşük olması, gibi pek çok sorunları var.

Ailenizin bahçecilik yaptığından bahsetmiştiniz. Tarım konusunda devletten ne gibi beklentileriniz var?

Tarım ile uğraşan üreticilerin devletten beklentisi yüksek. Umarım bir an önce sorunlar çözüme kavuşur. Çiftçilerin pazar alanında etkin olamamaları ve örgütlenememeleri, işletmelerin büyütülmesi, finansal durumların iyileştirilmesi, kooperatifleşme, eğitim seviyesinin arttırılması başlıklarının Ar_ge çalışmalarıyla sisteme oturtulması gerektiğini düşünüyorum. Milli bir tarım sistemi yaratılmalıdır.

Tarim bakanı olsaydınız neleri değiştirirdiniz?

Tarım Bakanı olsaydım Dünya'daki tarım alanındaki değişimleri ve gelişmeleri takip ederek araştırarak Türkiye'deki tarımı uygun koşullara göre yönlendirip geliştirir ve sorunları çözüme kavuştururdum.

Tarım ile uğraşan biri olarak devletten ya da özel kurumlardan ne tür destekler alıyorsunuz ve bu destekler yeterli mi?

Maalesef hiç bir destek alamıyoruz. Hayvanlarımızın kayıtları dahi yanlış yazılıyor, tarım müdürlüklerinden eğitim amaçlı bilgilendirilmeler yapılmıyor, aşı zamanında ziyaretler yapılmıyor. Üretici kesinlikle yalnız başına bırakılıyor.

Arazilerinizde hangi ürünleri yetiştiriyorsunuz ve bu ürünleri tercih etmenizde etkili olan faktörler nelerdir?

Coğrafi koşullara ve iklim şartlarına bağlı olarak çeşitli meyveler: elma, ceviz, üzüm, şeftali, kayısı yetiştiriyoruz. Çevre ilçelerde genellikle kayısı yetiştirilmekte fakat biz Yeşilyurt ilçesinde ve köylerinde kiraz yetiştiriyoruz. Bu koşullarda daha kaliteli ürün elde ediyoruz.

Yaşadığınız şehirde tarım yapmanın avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Malatya tarım sektörü açısından azımsanamayacak paya sahiptir. Ancak son yıllarda tarım alanları amaç dışı kullanıldığı için tarıma ayrılan alanlarda azalma olmuştur.

İş gücü ve tarım makineleri konusunda ne düşünüyorsunuz?

Çevre koşulları ve iklim bizi çok olumsuz etkiliyor. Eksiklerimizi arttırıyor, teknolojik imkanları tam olarak değerlendiremiyoruz. Arazi yapısının engebeli olması, yol, makina kullanımını kısıtlıyor. İspanya'da yapılan çok güzel meyve toplama araçlarını bu engebede kullanmamız imkansız.

Ürünlerinizde daha fazla verim için almak için nasıl bir yol izliyorsunuz?

Bütün üreticilere tavsiyem her hangi bir ürünü yetiştirmek istediğinizde veya hayvancılık yapmak istediğinizde mutlaka araştırın. İklim ve toprak koşullarınıza uygun ürünü belirleyin. Bu konularda yetkili birimlere, Ziraat mühendislerine, veterinerlere başvurun. Yurtdışındaki kaynaklardan yeni gelişmeleri takip etmenizi tavsiye ederim. Biz bu konuda şanslıyız. Tanıdığımız, bize yardımcı olan yerli ve yabancı pek çok veteriner, ziraat mühendisi , her konuda bize yardımcı oluyor.

Ürünlerinizin satışı konusunda kısaca konuşalım. Zorluklar yaşıyor musunuz ?Bu konudaki beklentileriniz nelerdir?

Pazarlama hizmetleri yetersiz. Üretici ve tüketici arasında çok fazla aracı var. Ne üretici çabasının karşılığını alabiliyor ne de tüketici uygun fiyat vererek ürüne ulaşabiliyor. Ülkemizin kanayan yarası bu durum. Bu sorun çözülmediği sürece tarım ve hayvancılık konusunda istediğimiz noktaya gelemeyiz. Dışa bağımlı bir sistemin çarkında dönüp dururuz.

İşlenmeyen, boş bırakılan tarım arazilerini nasıl değerlendirmek gerekir?

Devletin bu konuda büyük çalışmalar yapması şart. Mesela İngiltere’de olduğu gibi tarım arazilerinde üreticilerin hangi ürünü yetiştirmesi gerektiğine devlet karar veriyor. Üretici istenilen ürünlerin dışında başka bir şey yetiştiremez ve arazisini boş bırakamaz, yetiştirmediği taktirde büyük cezalar ödemek zorunda kalır. Türkiye’de maalesef kullanılmayan arazi sayısı çok fazla.

Tarım yapmak size yeterince para kazandırıyor mu?

Maalesef. Ne tarım ne de hayvancılık para kazandırmıyor. Bırakın üreticiye kazandırmasını giderini bile karşılayamıyor. Geliri giderinden az. Üreticinin desteklenerek tekrar ayağa kaldırılması gerekiyor.